آخرین کیوسک‌های مطبوعاتی بوشهر در برزخ حیات و ممات

دالکی خبر: شهرداری بوشهر که در ماه‌های اخیر با برخی از کنش‌ها و تصمیمات در حوزه کافه‌ها و مراکز عمومی موجب نارضایتی شهروندان بوشهری شده این بار با مزایده ۱۴۰ دکه با کارکردهای مختلف که پنج دکه آن را کیوسک‌های مطبوعاتی بعنوان پایگاه‌های فرهنگی تشکیل می‌دهند؛ نبض حضور نشریه‌های مکتوب را در شهر به شماره انداخته که این تصمیم اعترض اهالی رسانه و حتی سایر شهروندان را به دنبال داشته است.

به گزارش دالکی خبر به نقل از ایرنا، از شمار دکه‌های مطبوعاتی باقیمانده تنها یکی از آن‌ها به شکل کامل فعالیت مطبوعاتی دارد و مابقی به دلیل شرایط سخت اقتصادی و کم رونق شدن فروش آنها با گرفتن مجوز از شورای شهر در کنار فروش مطبوعات اقدام به فروش تنقلات نیز می‌کنند.

رضا چراغچی از کیوسک‌دارانی که دکه خود را از پدر به ارث برده می‌گوید: تنها دکه روزنامه فروشی است که با وجود مشکلات اقتصادی اما به دلیل اهمیت کار فرهنگی تاکنون فروش هیچ تنقلاتی را وارد کار خود نکرده است.

به بیان این روزنامه‌فروش کهنه‌کار بوشهری سال‌های زیادی در این حرفه مشغول به کار هستم هرچند بارها به دلیل کسادی بازار روزنامه، تصمیم گرفتم آن را کنار بگذارم و به فروش تنقلات و سیگار روی بیاورم؛ اما نتوانسته‌ام چون من عاشق کارم هستم.

او دوران اوج کاری خود را در دهه هفتاد می‌داند که پیر و جوان روزنامه می‌خریدند و تقاضا زیاد بود اما ازآن به بعد روز به روز مخاطبان روزنامه کم و دکه‌های روزنامه فروشی نیز از حدود ۲۰ دکه امروز به پنج دکه کاهش یافته است.

از نظر چراغچی هرچند امروز همه جذب فضای مجازی شده‌اند اما باز هم پیرمردها و پیرزنان و بازنشستگانی هستند که مشتری پر و پا قرص ما باشند و حداقل برای خرید جدول به سراغ ما بیایند.

او ادامه می‌دهد: اگر چهار دکه روزنامه فروشی برای گذران مشکلات اقتصادی امروز در کنار روزنامه اقدام به فروش تنقلات می‌کنند؛ این کار را با اجازه شورای شهر بوشهر انجام داده و امروز انتظار می‌رود که شهرداری ساز و کار حمایت جویانه‌ای برای حفظ دکه‌های روزنامه فروشی پیدا کند.

این کهنه‌کار روزنامه فروشان معتقد است: صاحبان دکه‌های روزنامه فروشی که تمام‌قد مقابل اینترنت ایستاده و همچنان روزنامه کاغذی می‌فروشند تا هیچ وقت روزنامه از زندگی مردم حذف نشود امروز بی‌توجهی‌ها دارد آنها را یکی‌یکی از صحنه شهر حذف می‌کند.

او به درخواست خود از معاون وزیر ارشاد که خواهان تبدیل دکه‌های روزنامه فروشی به پایگاه فرهنگی شده بود اشاره می‌کند و می‌گوید: امروز بازهم از مسئولان استان درخواست می‌کنم که با حمایت خود از این دکه‌ها اجازه بدهند روزنامه‌های کاغذی همچنان بمانند و کم فروغ تر از این نشوند.

کیوسک‌های مطبوعاتی عاملی در بازنشر نمایه‌ای از نشریه‌های مکتوب

به اعتقاد الهام بهروزی یکی از روزنامه‌نگاران استان بوشهر مهمترین پیامد سو حذف کیوسک‌های مطبوعاتی تقلیل رفتار فرهنگی شهروندان است؛ چرا که نشریه‌های مکتوب اعم از روزنامه، هفته‌نامه ومجله‌ها با انعکاس و پردازش موضوع‌های مختلف و تولید محتوا در گفت‌وگو با صاحب‌نظران و کارشناسان ضمن اینکه اطلاع‌رسانی می‌کنند به آگاهی جمعی نیز می‌افزایند.

او به این نکته اشاره می‌کند: هرچند مطالب ارائه شده در این نشریه‌ها در مقایسه با کتاب از عمق کمتری برخوردار است اما در ارتقای سطح فرهنگ و شعور مخاطبان نسبت به موضوعات روز و مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تأثیرگذار است.

از نظر بهروزی شرایط سخت‌گیرانه شهرداری در مزایده اخیر موجب تهدید حیات کیوسک‌های مطبوعاتی شهر شده که در این سال‌ها به دلیل بی‌توجهی‌ها تعداد آن‌ها به شمار انگشت تان یک دست کاهش یافته؛ به طور قطع حذف این دکه‌ها که بازوان رسانه‌های مکتوب در بوشهر به شمار می‌روند نه تنها موجب بیکار شدن پنج خانواده دوست‌دار رسانه می‌شود بلکه صدای نشریه‌های مکتوب در شهر بوشهر نیز خاموش می‌شود.

او به این نکته تاکید می‌کند: به طور یقین اگر چراغچی‌ها و آرامی‌ها نبودند خیلی زودتر از این صدای نشریات مکتوب در این شهر خاموش شده بود بنابراین وظیفه خود دانستیم که اگر اکنون که حیات حامیان کهنه کار نشریه‌های مکتوب به خطر افتاده ما صدای گویای آنها باشیم تا هرگز چراغ‌شان حتی به نام و بهانه قانون خاموش نشود.

دکه‌های روزنامه فروشی بخشی از روزنامه‌نگاری بوشهر هستند

مدیر پایگاه خبری خلیج فارس نیز می‌گوید: شهرداری‌ها برای جمع‌آوری عوارض و افزایش درآمد خود دکه‌ها را به یک سری پیمانکار واگذار می‌کنند این کار در تکمیل وظایف شهرداری می‌تواند مؤثر و منجر به افزایش درآمدهای آن‌ها شود و کار قابل درکی است.

به گفته علی احمدی به غیر از دکه‌های معمول؛ دکه‌های روزنامه فروشی سوابق طولانی در شهر بوشهر دارند و بعنوان بخشی از تاریخ روزنامه‌نگاری این شهر تلقی می‌شوند که در همین ارتباط شهرداری باید نسبت به این دکه‌های قدیمی بعنوان نماد روزنامه‌خوانی در بوشهر نگاه متفاوتی داشته باشد.

او توضیح می‌دهد: بخشی از وظیفه شهرداری پاسداشت میراث فرهنگی است و دکه‌های روزنامه فروشی در بوشهر با توجه به سوابق طولانی بعنوان بخشی از تاریخ روزنامه‌خوانی و مطبوعات استان بوشهر به شمار می‌روند.

احمدی معتقد است: اگر چه واگذاری دکه‌ها به پیمانکار برای تجمیع عوارض امر قابل درکی است اما در خصوص دکه‌های روزنامه فروشی بایستی نگاه متفاوتی وجود داشته باشد.

به مزایده گذاشتن دکه‌های مطبوعاتی نوعی خودزنی است

مدیرمسئول روزنامه بامداد جنوب نیز می‌گوید: به مزایده گذاشتن دکه‌های مطبوعاتی برای شهری مانند بوشهر با سابقه فرهنگی طولانی که از نخستین مراکز ورود به دوره تمدنی جدید دانش، علم و روزنامه‌نگاری بوده و در آن روزنامه‌نگاران، نویسندگان، شاعران و افراد سرشناسی از دوران تاریخ معاصر ایران ورود و ظهور کردند؛ یک نوع نقطه ضعف به شمار می‌رود.

کریم جعفری می‌گوید: اگر دکه‌های مطبوعاتی در شهری با سابقه انتخاب عنوان پایتخت کتابخوانی ایران، جمع آوری شوند بدون تردید این اقدام نوعی خودزنی و خودتحقیری است.

ازنظر کسی که بعد از ده‌ها سال در بوشهر موفق شد یک روزنامه را در این شهر به صورت روزانه منتشر کند، در گذشته در هر محفلی حاضر می‌شدیم و می‌پرسیدند “بوشهر روزنامه دارد” می‌گفتیم خیر امروز نیز با این اقدام شهرداری باز هم هرکسی سوال کند ” بوشهر دکه روزنامه فروشی دارد” باز هم باید گفت خیر ندارد اما دکه سیگارفروشی، اغذیه و تنقلات دارد.

او به این نکته اشاره می‌کند برداشته شدن دکه‌های روزنامه‌فروشی برای بندر بوشهر که چهره‌ها و افراد شاخصی در آن حضور دارند یک نوع کسر شأن است به همین دلیل شهردار، شورای شهر، استاندار، معاون سیاسی و فرماندار باید در این حوزه ورود کنند و اجازه ندهند شمع و چراغ نیمه جان مطبوعاتی که به طور تقریبی به دلیل حضور فضای مجازی و تغییر ذائقه مردم از ریشه در حال نابود شدن است بیش از این دچار نقصان و کمبود شود.

نبود دکه‌های روزنامه‌فروشی در میدان امام (ره)، سنگی، میدان انقلاب نوعی خلأ به شمار می‌آید و مسئولان باید همت کنند و حتی اگر شده به صورت ویترینی این دکه‌ها را حداقل برای سیمای شهری حفظ کنند.

کیوسک‌های مطبوعاتی در بوشهر تقویت شود

رئیس سازمان بسیج رسانه استان بوشهر نیز اظهار کرد: در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی، ایجاد حس امید در فضای جامعه و اجرایی شدن مفاد بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، استفاده از توان راهبردی رسانه‌ها حائز اهمیت است.

عبدالله نجفی افزود: از جمله این استراتژی‌ها، تقویت رسانه‌ها و به خصوص رسانه‌های مکتوب است تا با تولیداتی متناسب با منافع ملی و نیازهای مردم، زمینه ساز اعتلا حوزه فرهنگ شوند.

وی ادامه داد: این شرایط با وجود کیوسک‌های مطبوعاتی که زمینه علاقمندی وافر مردم به رسانه‌ها و مطبوعات بر می‌انگیزد نشانی می‌یابد و سبب می‌شود که روزانه در گذر مردم، این کیوسک‌های مطبوعاتی به عنوان سفیران فرهنگی ذائقه‌های رهگذران را سیراب کنند.

نجفی ادامه داد: افزایش کیوسک‌های مطبوعاتی در مسیر جهاد تبیین و برای ارتقا سطح فرهنگ عمومی و ایجاد زمینه‌های انگیزشی برای قرارگرفتن مطبوعات در سبد زندگی مردم است و با این نگاه نه تنها نباید زمینه تغییر کاربری این کیوسک‌ها فراهم شود بلکه زمینه افزایش آنها در سطح شهر نیز در نظر گرفته شود.

وی یادآور شد: شهرداری و شورای اسلامی شهر بوشهر باید در قراردادهای جدید نگاه اقتصادمحور و درآمدزا از طریق اجاره کیوسک‌های مطبوعاتی نداشته باشد بلکه با حداقل قیمت‌ها در مزایده شرکت دهند اما پس از آن نظارت بهینه‌ای داشته باشد که این کیوسک‌ها توسط خود افراد، تغییر کاربری داده نشود.

توضیحات شهردار بوشهر

شهردار بندر بوشهر در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرد: به دنبال حفظ اصالت این کیوسک‌ها هستیم و این گونه نیست که اگر کیوسکی را وارد مزایده کنیم، اصالت کاری آن کیوسک تغییر کند.

حسین حیدری ادامه داد: مزایده‌های جدید سبب می‌شود که اگر در طول زمانی کیوسکی اصالت کاری اولیه خود را از دست داده و تغییر غیرقانونی کاربری هم انجام داده باشد، به اصل کاری خود و متناسب با مجوز داده شده برگردد.

حیدری یادآور شد: در کنار مزایده‌قراردادن ۱۴۰ کیوسک موجود، با کمک پلیس راهور در حال جانمایی برای کیوسک‌ها جدید هستیم تا پس از اخذ مجوز از شورای شهر، کار واگذاری آنها به متقاضیان واجد شرایط در ساختاری قانونمند انجام شود که این شرایط می‌تواند فرصت‌های جدید کسب و کار را بر روی جوانان باز کند.

حسین محمدی معاون خدمات شهری شهرداری بوشهر هم می گوید: با توجه به اینکه متقاضیان زیادی هستند که خواهان استفاده از این دکه‌ها هستند فرایند کار باید به صورت قانونی برگزار شود در همین ارتباط با توجه به تاکید دستگاه نظارتی شهرداری اعلام برگزاری مزایده کرده است و در همین ارتباط نامه‌ای به کانون کارشناسان دادگستری برای قیمت گذاری ارائه شده است.

او با تاکید براینکه هدف ما مشکل سازی برای هیچ شهروندی نیست می‌گوید: در زمان حاضر شهرداری و شورای شهر در حال مذاکره هستند تا این کار به بهترین صورت انجام شود.

نکته آخر

درخواست اهالی رسانه و مطبوعات از شورای اسلامی شهر و شهرداری بندر بوشهر این است که این دکه‌ها را از مزایده خارج کند و این جریان کمرنگ فرهنگی که هنوز در شهر باقیمانده است را حفظ کند.

اگر هم شهرداری بر اساس قانون، نیازمند یک بازنگری در فرآیند واگذاری این کیوسک‌ها است به تعداد محدودی که سال‌ها حاضر نشده کیوسک‌های مطبوعاتی خود را تغییر کاربری دهند امتیازات ویژه‌ای داده شود تا این افراد همچنان که جریان اطلاع‌رسانی از طریق فروش نشریات و مطبوعات بر عهده دارند، بتوانند چراغ این کیوسک‌ها را به نام مطبوعات روشن نگه‌دارند.