سرزمین ما تشنه؛ غول های نفتی در همسایگی!

سجاد بهزادی

همسایه های ما با غول های نفتی جهان به توافق می رسند و میادین نفت وگاز ما همچنان در حسرت سرمایه گذار خارجی مانده است.

در تازه ترین اقدام، کنسرسیوم های نفتی آرامکو عربستان و توتال انرژی فرانسه قراردادهایی را برای آغاز ساخت یک تاسیسات پتروشیمی ۱۱ میلیارد دلاری به امضا رساندند.

شرکت توتال فرانسه برای انرژی ایران نام آشناست. این شرکت، چهارمین شرکت بزرگ نفتی جهان است ودر ۳۰ کشور شعبه دارد. ایران نیز عملیات توسعه فازهای ۲ و ۳ میدان گازی پارس جنوبی را در سال ۷۶  به شرکت توتال فرانسه واگذار کرد و این فازها با حضور رئیس جمهور وقت، سید محمد خاتمی رسما به بهره برداری رسید.

بعد از آن ما گرفتار تحریم های پیاپی شدیم و توتال مشارکت چندانی در عسلویه نداشت؛ تا اینکه دولت روحانی برجام را امضاء کرد و بار دیگر فرصت های سرمایه گذاری در ایران به شرکت های بزرگ نفتی چشمک زد.

توتال برای امضاء یکی از بزرگ ترین فازهای پارس جنوبی دوباره پای کار آمد اما در حالی که دو سال از امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با کنسرسیومی به رهبری شرکت توتال فرانسه می گذشت، این شرکت ایران را ترک کرد. برجام دست وپا شکسته اجرایی می شد و برای یک سرمایه گذار خارجی، امنیت خاطر ایجاد نمی کرد.

امروز ما دوباره در نقطه آغازیم و هیچ سرمایه گذاری کلانی توسط شرکت های بین المللی در حوزه انرژی ما انجام نمی شود وسرمایه های عظیم میادین مشترک ما در حال از بین رفتن است.

عربستان نه تنها با توتال میدان مستقل خود (آرامکو) را توسعه می دهد، بلکه به میدان های مشترک با ایران نیز دست درازی کرده است. عربستان به میدان آرش نیز ورود کرده است.

رییس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری ایران به تازگی گفته “عربستان به میدان آرش ورود کرده، ما هم ساکت نشسته‌ایم. اگر ما امسال برداشت از میادین آرش و فرزاد A و B را شروع نکنیم دیگر قابل برداشت نیستند، چون از نظر اقتصادی فایده‌ای ندارد. عربستان رقیبی است که دست ما را خوانده؛ ریاض با ندانم‌کاری ما توانسته از میادین مشترک بیشترین استفاده را کند. به طوری که به نظر می‌رسد میادین مشترک را به همسایگان واگذار کرده‌ایم.”

معلوم نیست تا کی باید در حسرت توسعه میادین نفت و گاز خود بمانیم و همسایه ها این ثروت عظیم را در خدمت رفاه و بلندپروازی های خود قرار دهند. ما به خاطر عدم سرمایه گذاری، گرفتار ناترازی گاز در سرمای سرد زمستان می شویم و حتی امنیت ما با چالش روبرو می شود، در حالی که کشورهای همسایه با این ثروت هنگفت بزرگ ترین پروژه های غیر نفتی را برای خود تعریف می کنند تا وابستگی شان به نفت نیز کاهش یابد.

توسعه ما در تله سیاست گرفتار شده است و تحریم ها اجازه نمی دهد سرزمین انرژی خیز ایران دوباره متولد شود. گویی توسعه میادین نفت وگاز برای ما مسئله ای جدی نیست و ما نگرانی جدی تری از جنس امنیت و بقاء داریم.

شمارش معکوس برای کاهش خوراک پارس جنوبی نیز به صدا درآمده است و این میدان عظیم گازی نیز برای پایداری تولید به سرمایه نیاز دارد. همان میدانی که همسایه جنوبی آن (قطر) با آن از فرش به عرش رسید و همچنان سودای منافع بیشتر دارد.

استراتژی توسعه ایران آرام بخش نیست و روح جامعه را پرتلاطم نگه می دارد. ما در حوزه انرژی نیز مانند بسیاری از حوزه های دیگر شرایط خوبی نداریم و وضعیت نا آرام است. با همه ثروتی که در دل این خاک نهفته است، باز نگرانیم و با حسرت توسعه دیگران را نگاه می کنیم.

ما به مدلی روشن در مورد توسعه دست نیافته ایم و فرصت ها یکی پس از دیگری از دست می رود. فرصت هایی که در میادین انرژی می سوزد، یکی از دردناک ترین هاست و نظام حکم رانی می بایست خسران ها را کمتر؛ و با برنامه‌ریزی مناسب و درک شرایط، کشور را از این مرحله عبور دهد.
منبع:عصرایران