به پزشکیان امیدوار باشیم
رضا معتمد*
کمتر از دو ماه پیش، روزهایی که مسعود پزشکیان سرگرم کار تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بود، بارها به صراحت اعلام کرد که در همه امور با رأس نظام هماهنگ خواهد بود. او این جمله را در مناظره‌ها و ویژه‌برنامه‌های تلویزیونی آن‌قدر تکرار کرد که گاه با اعتراض کسانی روبرو شد که در رأی دادن به او دچار تردید بودند.
خیلی‌ها نیز که نمی‌خواستند به او رأی بدهند، اتفاقاً همین اصرار او بر هماهنگی با سیاست‌های کلی برآمده از رأس نظام را برای اقناع دیگران به رأی ندادن برجسته می‌کردند. با این حال من و ما و بسیاری از کسانی که در مرحله نخست یا مرحله بعد به او رأی دادند، با آگاهی از این موضع وی چنین تصمیمی گرفتیم. چرا؟
پاسخ این چرا را از نگاه شخصی خود می‌گویم: چون نمی‌خواستم سیاست‌های دولت قبل که از نظر من ویرانگر بودند، ادامه یابد. چون پزشکیان را فردی دارای پیشینه مثبت سیاسی و شخصی می‌دانستم که با سیاست‌های جاری زاویه آشکار داشت و بارها در جایگاه نماینده مجلس این سیاست‌ها را نقد کرده بود.
علاوه بر این او به مردمی به‌شدت ناامید و ناراضی از وضع موجود وعده اصلاح برخی از روندهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را داد. او از جمله وعده داد برای رفع فیلترینگ که زندگی مردم را در همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هدف قرار داده است، چاره اندیشی کند یا روند برخورد خشونت‌بار با زنان و دختران مردم را اصلاح نماید یا با ترمیم روابط خارجی وضعیت اقتصادی کشور را اندکی بهبود بخشد.
او دیروز کابینه‌ای را که قرار است با آن به وعده‌هایش تحقق ببخشد، به مجلس معرفی کرد. به محض انتشار فهرست کابینه، واکنش منفی اجتماعی به آن بسیار شدید بود. بخشی از واکنش از جانب کسانی بود که به پزشکیان رأی نداده بودند.
حضور بعضی نام‌ها در کابینه که باب طبع ما هم نیست، موجب شد که آنها بگویند: «دیدید حق با ما بود و با این فرد آبی گرم نمی‌شود؟» بخشی دیگر نیز رأی دهندگان بودند که گویی فراموش کرده‌اند پزشکیان قبلاً گفته است که همه اقداماتش را حتی معرفی کابینه در هماهنگی با رأس نظام انجام خواهد داد.
انکار نمی‌کنم که او وعده داده بود در گزینش کابینه معیارهای علمی را در نظر بگیرد و برای همین نیز شورای راهبردی را تشکیل داد. هنوز هم باور دارم که او در بیان آنچه درباره شاخصه‌های مطلوب وزیران از جمله جوانی، کاربلدی، سلامت و توجه به بخش‌هایی از جامعه از جمله اقلیت‌های قومی و مذهبی صادق بوده است. اگر خروجی کابینه مطابق با شاخصه‌هایی نیست که او وعده داده بود، بدان دلیل است که احتمالاً مقدوریت بر مطلوبیت چیره شده است. این چیرگی مقدوریت بر مطلوبیت در دولت‌های پیشین هم سابقه داشته است. در دولت‌های پیشین چانه‌زنی بر سر غلبه آنچه مطلوب است، بر آنچه مقدور است، گاه به فضای اجتماعی کشیده شده است هرچند باز هم مقدوریت پیروز بوده است.
حال مسعود پزشکیان که خود پیش از این بارها بر هماهنگی‌اش تأکید کرده بود، نخواسته در همین گام نخست آن هم در شرایطی که با مخالفان بسیار قدرتمند و زخم شکست خورده در مراکز مهم تصمیم‌گیری روبروست، بر این هماهنگی خدشه‌ای وارد کند. شاید او ترجیح داده است که با استفاده از همین کابینه و گذشتن از بعضی مطلوب‌هایش در چینش کابینه، وعده‌هایش را عملی کند؛ وعده‌هایی که او در ایام انتخابات گفته بود، گردنش را گرو آنها می‌گذارد. از این‌رو پیشنهاد می‌کنم با درک شرایط سختی که پزشکیان در گزینش کابینه با آن روبروست، به تحقق وعده‌های او برای گشایش در کار زندگی مردم کمک کنیم.
در این شکی نیست که این کابینه و بعضی چهره‌های آن هرگز مطلوب ما نیست اما گذشته از همان یکی دو نفری که نظر همه معترضان به آنهاست، ترکیب همین کابینه نیز در شرایط فعلی و با محدودیت‌های موجود رضایت‌بخش است. ما می‌توانیم با به یادآوردن دلایلی که به پزشکیان رأی دادیم، امیدوار باشیم که رئیس جمهور بتواند با همین‌ها نیز بخشی از وعده‌هایش را محقق کند. از خود بپرسیم که آیا در میان آن دلایل، «اصرار بر چینش کابینه به هر قیمتی و با پرداخت هر هزینه‌ای» هم بود؟
*مدیرمسئول هفته نامه پیغام